Nieuwe EU-maatregelen tegen Japanse kever in aantocht

Nieuwe maatregelen moeten voorkomen dat de Japanse kever, een van de belangrijkste quarantaine-organismen in de EU, zich verder in de EU verspreidt en vestigt in andere landen en gebieden. Tot nu toe is Popillia japonica in Europa volgens EPPO alleen in Italië en Zwitserland aanwezig. Nederland is momenteel vrij van Popillia, waardoor bomen en planten vrij mogen worden verhandeld. Bij een vondst geldt een meldingsplicht aldus de NVWA.

Sinds april 2022 gelden er al wel extra EU-eisen: alle planten met aanhangend groeimedium moeten vrij zijn van Popillia, zowel bij verhandeling binnen de EU als bij import uit deze landen: Canada, China, India, Japan, Rusland, Zwitserland en de Verenigde Staten.

Nieuwe maatregelen zijn nog niet vastgesteld. Afgelopen maand lagen concept-maatregelen ter consultatie; belanghebbenden konden hierop reageren. De European Nurserystock Association (ENA) heeft Brussel feedback gegeven (inclusief input van LTO Bomen, Vaste planten en Zomerbloemen) evenals de Vereniging van Bloemenveilingen in Nederland (VBN).

Concept-maatregelen
Als in een gebied de Japanse kever wordt aangetroffen, dan stelt de Europese Commissie voor dat ieder EU-land rondom de besmetting een bufferzone instelt van minimaal 5 km breed. Dit vanwege het vermogen van Popillia om zich van nature te kunnen verspreiden. Bij een geïsoleerde vondst zal geen bufferzone nodig zijn als de besmetting onmiddellijk is uitgeroeid en de planten al besmet waren voordat ze in het gebied kwamen.

De Europese Commissie wil minimaal 5 km-bufferzone instellen om een besmetting te kunnen uitroeien, en minimaal 15 km-bufferzone om de verspreiding van een besmetting te kunnen indammen. In bepaalde EU-gebieden is uitroeiing namelijk niet meer mogelijk.

Ieder maatregel die wetenschappelijk effectief is, moet volgens de commissie genomen worden om volwassen kevers uit te roeien. Zoals de plaatsing van feromoonvallen, biologische bestrijding van kevers, en chemische behandeling van besmette planten. Ook tegen larven van Popillia zijn verschillende maatregelen noodzakelijk, niet alleen bijvoorbeeld biologische, maar ook mechanische bestrijding zoals frezen van besmette grond.

Popillia kan zich naar nieuwe gebieden verplaatsen door mee te reizen met transport van goederen, bomen en planten. Havens, treinstations en vliegvelden zouden daarom ook specifieke maatregelen moeten nemen, zoals de plaatsing van feromoonvallen.

Er zijn circa 100 soorten waardplanten van Popillia bekend, van Acer palmatum tot Zelkova serrata. Tot de belangrijkste behoren volgens EPPO: Corylus avellana, Glycine max, Malus domestica, Phaseolus vulgaris (boon), Prunus armeniaca (abrikoos), Prunus avium, Prunus domestica, Prunus persica, Prunus spinosa, Rosa, Vitis vinifera, Wisteria en Zea mays (maïs).

Handel kan doorgaan
Bij een uitbraak van Xylella geldt een vervoersverbod van waardplanten, maar als de Japanse kever ergens wordt aangetroffen, zal de handel volgens de Europese Commissie door kunnen gaan: wel onder voorwaarde dat het bovenste laagje groeimedium (van potgrond of kluit) is gecontroleerd op Popillia en ervan vrij is bevonden.

De commissie is tot slot van plan een bufferzone op te heffen: wanneer Popillia ten minste drie jaar achter elkaar niet meer is aangetroffen in de bufferzone.

Ook retailers in bufferzone
De Europese boomkwekersbond ENA heeft enerzijds begripvol gereageerd op de concept-maatregelen, maar in Brussel wel aangegeven dat er een duidelijk onderscheid moet komen tussen maatregelen na een geïsoleerde vondst, en na een uitbraak van Popillia. De ENA wil bovendien dat de maatregelen niet alleen gelden voor kwekerijen en handelsbedrijven in een bufferzone, maar ook voor retailers (zoals tuincentra en bloemenzaken) in een bufferzone. Verder pleit de ENA voor financiële compensatie van bedrijven als die besmet zijn door derden of door natuurlijke verspreiding van Popillia.

De bloemenveilingen maken zich hoofdzakelijk zorgen over het plantenverkeer in en uit een bufferzone. Volgens de VBN is het nog niet duidelijk of de concept-maatregelen alleen zullen gelden voor waardplanten die tijdens een uitbraak reeds in een bufferzone zijn, of ook voor planten die met handelsverkeer in en uit de bufferzone komen. De VBN vraagt zich bovendien af of planten met aanhangende grond nog wel verkocht mag worden door retailers in een bufferzone.

Tekst: Arno Engels
Foto: NVWA