In de boomkwekerijsector wordt nog veel gebruikgemaakt van plastic potten, trays en folies. Alleen al in de regio Boskoop gaat het om ruim 8 miljoen kilo plastic per jaar: 4,6 miljoen kilo aan plantpotten, 3,35 miljoen kilo aan kweek- en transporttrays en 380 ton aan krimpfolies. Dat kan en moet anders. Het project Duurzame TuinbouwKetens Verpakkingen wil het gebruik van eenmalige plastics sterk verminderen en toewerken naar volledig circulaire verpakkingen.

Minder plastic, meer hergebruik

De ambities van Greenport Boskoop en de initiatiefnemers van dit project zijn fors: Vanaf 2026 als koploper bekend staan in circulair verpakken. In 2030 wordt 30% biobased en homecompostable verpakt, zijn 50% van de transportrays herbruikbaar en worden er 25% minder eenmalige potten, trays en folies gebruikt. In 2040 zijn alle transporttrays meermalig en zijn eenmalige potten, trays en folies sterk gereduceerd.

Samenwerking in de keten

Het project is een initiatief van Stichting Greenport Regio Boskoop (SGRB), samen met Telermaat, Griffioen Wassenaar en Bremmer Boomkwekerijen. Deze partijen werken samen met gemeenten, kennisinstellingen en andere bedrijven in de regio. Zo wordt kennis gedeeld, worden pilots uitgevoerd en wordt gezocht naar oplossingen die in de praktijk werken. De ambitie is om niet alleen de eigen bedrijven te verduurzamen, maar ook andere kwekers te inspireren. Daarmee laat de sector zien dat circulaire verpakkingen niet alleen beter zijn voor het milieu, maar ook praktisch uitvoerbaar en economisch haalbaar.

Innovaties in de praktijk

Het project bestaat uit vijf onderdelen (werkpakketten):

1. Projectmanagement en kennisdeling – Coördinatie, communicatie en het delen van resultaten binnen en buiten de regio.
2. Aanbestedingsregels voor ‘verpakkingsvrij groen’ – Gemeenten betrekken bij pilots waarbij verpakkingsvrij uitleveren, of koud composteerbare verpakkingen van organische reststoffen een gunningscriterium zijn bij de inkoop van openbaar groen.
3. Biobased kweekpotten – Potten testen van natuurlijke materialen die plastic potten kunnen vervangen, zowel voor de professionele markt als voor consumenten.
4. Herbruikbare potten en kweektrays – Testen en opschalen van potten en trays die vele rondes meegaan, inclusief praktijktesten op kwekerijen en in retailkanalen.
5. Alternatieven voor krimpfolies – Onderzoek naar biobased of herbruikbare wikkelfolies voor transport, bijvoorbeeld voor pallets en Deense karren.

Concreet resultaat

De komende twee jaar voeren de betrokken kwekers en partners verschillende praktijktesten uit. Doel van de pilots met herbruikbare trays, biobased potten en alternatieven voor fossiele winkelfolies is dat die leiden tot economisch haalbare en schaalbare oplossingen, waarbij structureel minder plastic verbruikt wordt. Bovendien zouden de resultaten van de pilots overgenomen moeten worden door andere kwekers van vaste planten en bomen, en wellicht zijn ze breder toepasbaar in de tuinbouw.

Concreet gaat het daarbij om onder meer de volgende acties en resultaten:

• Verschillende pilots in de keten – bij kwekers, afnemers en retail – voor het testen van duurzame alternatieven, zoals herbruikbare potten, kweektrays en hoezen en biobased potten. Tijdens deze praktijkproeven wordt onder meer de technische en commerciële geschiktheid van de alternatieven onderzocht. Kunnen bijvoorbeeld herbruikbare kweektrays meerdere teeltrondes doorstaan en zorgen ze inderdaad voor een milieuwinst? Ook wordt tijdens de pilots acceptatie in de keten en door de consument onderzocht.
• Twee gemeentelijke aanbestedingen waarin ‘verpakkingsvrij groen’ een vast gunningscriterium is, als voorbeeld voor andere gemeenten om dit over te nemen.
• Het informeren en bereiken van meer dan 1.000 kwekers (onder meer via nieuwsbrieven, bijeenkomsten en vakmedia), zodat de opgedane kennis breder in de sector wordt toegepast, en het informeren van gemeenten over duurzame aanbesteding van openbaar groen.

Toekomstbestendig Boskoop

De Boskoopse kwekers tonen met dit project dat innovatie en duurzaamheid hand in hand gaan. Door samen te werken aan minder plastic en meer hergebruik bouwen ze aan een toekomstbestendige, circulaire tuinbouwketen – goed voor het milieu, voor de bedrijven én voor de toekomst van de Nederlandse boomkwekerij.